Articles - Architecture & Art


Paul Klee 



(Αφιέρωμα στη ζωή & το έργο του μεγάλου ζωγράφου, 75 χρόνια από το θάνατό του)


Ο Πάουλ Κλέε γεννήθηκε κοντά στη Βέρνη της Ελβετίας το 1879 και πέθανε το 1940. Με γονείς μουσικούς, ο Κλέε δεν  θα μπορούσε να ήταν τίποτα λιγότερο από μία πολυδιάστατη φύση-ζωγράφος, ταλαντούχος στο βιολί, προικισμένος ποιητής. Παρά το γεγονός ότι έζησε σε μία έντονη εποχή για την τέχνη, με κινήματα όπως ο φουτουρισμός και ο κυβισμός να επηρεάζουν σημαντικά και να "απορροφούν" τους καλλιτέχνες, δεν εντάχθηκε ποτέ επισήμως σε καμιά σχολή ή κίνημα. Παρόλα αυτά, το έργο του έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των περισσότερων καλλιτεχνικών τάσεων της μοντέρνας τέχνης.

Το 1898, ο Κλέε φεύγει για το Μόναχο και εκεί γράφεται στην Ακαδημία του Μονάχου. Το 1901, φεύγει στην Ιταλία. Εκεί έρχεται σε επαφή με το έργο μεγάλων ζωγράφων, όπως του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, του Μιχαήλ Άγγελου και του Μποτιτσέλι και επηρεάζεται έντονα από αυτό. Τα έργα του Κλέε, όμως, επηρεάζονται όχι μόνο από την αναγεννησιακή τέχνη, αλλά και από τους χρωματικούς τόνους της ιταλικής υπαίθρου. "Για εκείνον το χρώμα αντιπροσωπεύει την αισιοδοξία και την αξιοπρέπεια στην τέχνη."

Το 1921, ο Κλέε διορίζεται δάσκαλός της σχολής του Bauhaus από τον διευθυντή της σχολής, τον Γκρόπιους, καθώς ήταν ταυτισμένος με τις γενικές αρχές και ιδέες της σχολής. Παρέμεινε δάσκαλος της σχολής έως το 1930, όπου εγκατέλειψε τη θέση του για να διδάξει στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ. Επηρεασμένος από  το κίνημα του Γαλάζιου Καβαλάρη και τις αρχές του κυβισμού, ο Κλέε διεύρυνε τους ορίζοντες του σε μοντέρνες θεωρίες σχετικά με το χρώμα στην αέναη προσπάθειά του να αναπτύξει τη δική του χρωματική εμπειρία. Η σχέση του αυτή με τους κυβιστές, όμως, δεν τον επηρέασε μόνο όσον αφορά το χρώμα, αλλά και την αναπαράσταση της πραγματικότητας. 

Καθοριστικό ρόλο για την υιοθέτηση της τεχνικής του έπαιξε το ταξίδι του στην Τυνησία. "Από τη στιγμή αυτήν και μετά ο Κλέε άρχισε να εμβαθύνει σε ένα χαλαρό ρομαντισμό της αφαίρεσης και η πίστη του στη φύση χάνει πια τη σημασία της. Τα έργα του πλέον αποτελούνται από σχήματα χρωματισμένα, τα οποία μετατρέπονται σε βασικό του οικοδόμημα". Στα έργα του παρατηρείτε η χρήση βασικών χρωμάτων και γεωμετρικών σχημάτων, τα οποία αποσκοπούν σε μία αφαιρετική γραφή.  

Ο Πάουλ Κλέε ήταν ένας ολοκληρωμένος καλλιτέχνης του 20ου αιώνα. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από το προσωπικό του στιλ και την πρωτότυπη ζωγραφική του γλώσσα. Λεπτές γραμμές, ευγενικό χρώμα, πλούσια φαντασία, μουσικότητα και λυρισμός είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα έργα του ζωγράφου. 





"Castle and Sun", Paul Klee
"Fire at Full Moon", Paul Klee










































"Red Ballon", Paul Klee































Επισκεφτείτε το site του 8ου Δημοτικού Σχολείου Κορυδαλλού και δείτε το έργο των μικρών ζωγράφων της Α΄ Τάξης, το οποίο είναι επηρεασμένο από το έργο και την τεχνική του Πάουλ Κλέε.







Δευτέρα, 29/06/2015  -  anneza_vl








"Ο Δεκάλογος του Designer..." 

Θυμάμαι τον εαυτό μου όταν έφτιαχνε το μηχανογραφικό να προσπαθεί να καταλάβει τι κάνει ένας designer και πώς ακριβώς ορίζεται η δουλειά του. Θυμάμαι, επίσης, όταν μπήκα στη σχολή, τους καθηγητές να λένε ότι ένας designer είναι ένας παρατηρητής και ένας συλλέκτης πληροφοριών. Τότε, όμως, δεν μπορούσα να φανταστώ, ούτε, βέβαια, να καταλάβω το μέγεθος και τη σπουδαιότητα στα λόγια των καθηγητών μου και ως επί τον πλείστον στο "λειτούργημα" της δουλειά του designer.


Πριν αναφερθώ, όμως, στο λειτούργημα αυτής της δουλειάς θα αναφερθώ λίγο στο design. Όπως ξέρουμε, σαφής ορισμός για την έννοια του design δεν μπορεί να αποδοθεί. Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι το "design αποτελεί ένα συνδυασμό μεταξύ της δημιουργικότητας και της καινοτομίας" (πηγή: σχεδιασμός wikipedia, 22/02/2014.). H Alina Wheeler μάλιστα είχε αναφέρει ότι "Το design είναι η ευφυΐα που γίνεται ορατή"

Η διαδικασία που ακολουθείται από ένα σχεδιαστή κατά την διάρκεια του σχεδιασμού φαίνεται απλή και ορίζεται από τα τέσσερα D, όπως τα αναφέρουν οι designers. Πρώτα είναι το "Discover". Ο σχεδιαστής πρέπει να αναζητήσει και να πληροφορηθεί για τα αντικείμενα που υπάρχουν στην αγορά. Μετά έρχεται το "Define". Σε αυτό το σημείο πρέπει να ορίσει τις ανάγκες που καλύπτουν τα αντικείμενα που υπάρχουν στην αγορά, αλλά και τις ανάγκες που δεν καλύπτουν. Όταν ορίσει τις ανάγκες που δεν καλύπτουν θα πρέπει να αναζητήσει και να αναπτύξει νέες ιδέες και προϊόντα τα οποία θα τις εξυπηρετούν. Αυτό το βήμα είναι το "Develop". Τέλος, όταν ολοκληρώσει την ιδέα του και κατασκευαστεί στην πραγματική κλίματα είναι έτοιμη για να κυκλοφορήσει στην αγορά και να ικανοποιήσει τις ανάγκες των ανθρώπων. Το τελευταίο στάδιο, λοιπόν, είναι το "Deliver".      

Ένας σχεδιαστής μπορεί να εμπνέεται από τα πάντα. Οτιδήποτε γύρω του μπορεί να λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσης και να τον παρακινήσει να σχεδιάσει και να δημιουργήσει. Να δημιουργήσει για ένα κόσμο που έχει τα πάντα και ταυτόχρονα δεν έχει τίποτα. Πώς μπορεί, λοιπόν, κάποιος να ορίσει τι πρέπει να κάνει ένας designer για να ξεχωρίσει μέσα σε αυτόν τον κόσμο? Τι πρέπει να κάνει ένας designer για να αναδείξει και να ικανοποιήσει αυτόν τον ανικονοποίητο κόσμο?

Πρώτα από όλα, πρέπει να παρατηρεί, να ψάχνει, να σκαλίζει και να διαβάζει. Να δέχεται συνεχώς πληροφορίες ακόμα και για πράγματα που μπορεί να του φαίνονται ασήμαντα και ανούσια. Ποτέ δεν ξέρει πώς μπορούν να του φανούν χρήσιμα στο μέλλον. 

Να συνδέει όλα αυτά που έχει δει, που έχει διαβάσει ή ακόμα και που έχει ακούσει και να φαντάζεται πώς μπορούν να εξελιχθούν και να γίνουν καλύτερα. 

Να κρατάει σημειώσεις και να σκιτσάρει. Το σκίτσο αποτελεί το μέσο με το οποίο ο σχεδιαστής εκφράζεται και το μέσο το οποίο τον βοηθάει να "αποθηκεύει" τις σκέψεις και τις ιδέες του. Ακόμα κι αν πιστεύει ότι αυτό που έχει σκεφτεί δεν είναι καλό ή δεν τον ικανοποιεί πρέπει να το σκιτσάρει. Δεν ξέρει ποτέ που μπορεί να τον οδηγήσει. 

Να σχεδιάζει για πράγματα που δεν υπάρχουν και όχι γι' αυτά που υπάρχουν. Ταυτόχρονα, ο σχεδιασμός του να βασίζεται σε τεχνικές και πράγματα που του αρέσουν και τον εκφράζουν και όχι να ακολουθεί τυποποιημένα στιλ. Ο Terence Conran είχε αναφέρει ότι "Δουλειά του σχεδιαστή είναι να φανταστεί τον κόσμο όχι όπως είναι αυτή τη στιγμή, αλλά όπως θα έπρεπε να είναι".

Να δίνει χρόνο στον εαυτό του. Αυτό αποτελεί τη μόνη λύση για να μπορεί κάποιος να παράγει νέες ιδέες. Οι ιδέες έρχονται από μόνες τους. Δεν μπορεί κάποιος να σε επιβάλλει να "γεννήσεις" ιδέες. 

Να είναι οργανωτικός. Πρέπει να μάθει να οργανώνει τις ιδέες του, να τις βάζει σε μία σειρά και να βλέπει τα δεδομένα και τα ζητούμενα που έχει. Να εστιάζει στα ζητούμενα.

Να μάθει να ακούει και να είναι "ανοιχτός". Είναι καλό να ακούει τον κόσμο κι αυτά που έχει να του πει και ακόμα καλύτερο να συζητάει μαζί του τα προβλήματα που έχει. Πάντα θυμάμαι τον πατέρα μου να μου λέει ότι το δυσκολότερο πράγμα μεταξύ των σχέσεων είναι η επικοινωνία. Τότε δεν μπορούσα να καταλάβω τι εννοούσε. Τώρα ξέρω. Το βλέπω. Το ζω. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να μην ακούει και να μην καταλαβαίνει ο άλλος αυτό που θες να του πεις. Μάθε πρώτα να ακούς τους άλλους και έπειτα κάνε τους άλλους να σε ακούσουν.  

 Να μην φοβάται να αποτύχει και να έχει υπομονή. Μόνο με τον πειραματισμό και την αποτυχία θα καταφέρει να φτάσει στην επιτυχία. 

Να έχει αυτοπεποίθηση. Να μπορεί να πείσει τους άλλους όχι μόνο ότι είναι ικανός, αλλά και ότι είναι ο ιδανικός άνθρωπος γι' αυτούς. Πρέπει μέσα από τη δουλειά του να δείχνει δυναμισμό και σιγουριά, χωρίς όμως να υπερβαίνει. 

Να αγαπάει ό,τι κι αν κάνει. Είναι η βάση για όλα στη ζωή των ανθρώπων. Δεν πρέπει να κάνει πράγματα χωρίς να το θέλει γιατί αυτό φαίνεται και στη δουλειά του.  


Θυμάμαι τον εαυτό μου πριν πέντε χρόνια να ψάχνει απαντήσεις στην ερώτηση "τι είναι design?". Θυμάμαι τον εαυτό μου πριν πέντε χρόνια να προσπαθεί να ορίσει το design με βάση αυτά που του έλεγαν και διάβαζε χωρίς να το έχει βιώσει... Αν κάποιος, λοιπόν, με ρώταγε τώρα "τι είναι design για εσένα?" θα του απαντούσα ότι το design είναι παρατήρηση, κρίση, αποφασιστικότητα, οργάνωση, έκφραση, τρόπος ζωής, τέχνη... 

anneza_vl


  






Frank Loyd Wright & Organic Architecture

"FallingWater" Resident


Ο Frank Loyd Wright αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της οργανικής αρχιτεκτονικής.  Γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου του 1867 και πέθανε στις 9 Απριλίου του 1959. Το έργο του δεν περιορίστικε μόνο στην αρχιτεκτονική, αλλά επεκτάθηκε και στη διακόσμηση, τη συγγραφή και τη διδασκαλία.

Βασική άποψη του Wright ήταν ότι ο άνθρωπος πρέπει να αποτελεί το επίκεντρο του όλου σχεδίου. Τα βασικά μορφολογικά χαρακτηριστικά που ανέτυξε στα έργα του ήταν κυρίως η γεωμετρικότητα των παραλληλόγραμμων σχημάτων και η οριζόντια δομική διάταξη (τα χαρακτηριστικά αυτά είναι ευδιάκριτα στην κατοικία FallingWater). Στα σπίτια που σχεδίαζε έθετε πάντα ως κύριο στόχο την απλοποίηση κάθε λεπτομερειακής διακοσμητικής επέμβασης και επικεντωνόταν στα βασικά δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά τους, τα οποία ήταν οι επίπεδες και οριζόντιες επιφάνειες, καθώς και οι μεγάλοι και λειτουργικοί χώροι. Επιπλέον, ήταν ο πρώτος αρχιτέκτονας που προσπάθησε να ενσωματώσει πλήρως τα κτίσματα στο φυσικό τους περιβάλλον χωρίς να διαταράσσει την ισορροπία και την αρμονία τους.  

Κύριο παράδειγμα της οργανικής αρχιτεκτονικής του Wright αποτελεί η κατοικία "FallingWater", η οποία κατασκευάστηκε μεταξύ του 1935 και 1939. Ο τρόπος με τον οποίο είναι σχεδιασμένη δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην αλληλεπίδραση του εξωτερικού με τον εσωτερικό χώρο και στην αρμονία του ανθρώπου με τη φύση. Για το σχεδιασμό της κατοικίας αυτής, ο Wright χρησιμοποίησε καθαρές γεωμετρικές φόρμες και σχήματα, τα οποία αλληλοσυνδέονται και αλληλοκαλύπτονται. Στη σχεδίαση παρατηρούμε ότι υπάρχει τέλεια αρμονία και απλότητα που όμως δεν συναντάται και στην κατασκευή, αφού είναι πολύ δύσκολη και  .
anneza_vl



 Σχετική Βιβλιογραφία:
  • "Η ιστορία των διακοσμητικών τεχνών και της αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη και την Αμερική (1760-1914)", Ι. Τσούμας Ph. D. Εκδόσεις ΙΩΝ.
  • "Μοντέρνα Αρχιτεκτονική", Kenneth Frampton, Θεμέλειο
  • "Η Δυναμική της αρχιτεκτονικής μορφής", Rudolf Arnheim. University Studio Press. 
  • "Περιοδικό Αρχιτεκτονική", Το ιδανικό στην πράξη, Βαγγέλης Σαίτης, "Τι είναι Οργανική Αρχιτεκτονική". 





"Η μηχανή στον σκηνικό χώρο"

Φουτουρισμός & Μπαουχάους



Το θέατρο και ειδικότερα ο σκηνικός χώρος, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και αποτελεί ένα μέσο έκφρασης όχι μόνο για την ανάπτυξη των ιδεολογικών θέσεων των κινημάτων, αλλά και για την εφαρμογή τους στην τρίτη διάσταση. Το ίδιο συνέβει και στο κίνημα του φουτουρισμού και του μπαουχάους. Καθοριστικός παράγοντας σε αυτό αποτέλεσε το γεγονός ότι το θέατρο αποτελούσε τη μικρογραφία της κοινωνίας στην οποία ο άνθρωπος- μηχανή έπαιζε πρωταρχικό ρόλο τόσο για τους φουτουριστές όσο και για το μπαουχάους, παρόλο που για το μπαουχάους ο μηχανοποιημένος άνθρωπος δεν αποτέλεσε ποτέ το ζητούμενο. 


Στο φουτουρισμό η έννοια της μηχανής και του μηχανοποιημένου ανθρώπου έπαιξε πρωταρχικό ρόλο. Οι φουτουριστές επηρεάστηκαν από την μηχανή και προσπάθησαν να περάσουν στοιχεία της μέσα στο θέατρο, όπως ο ήχος, η κίνηση, ή ακόμα και την αισθητική της. 

Στο θέατρο του μπαουχάους η μηχανή χρησιμποποιήθηκε με την έννοια της μηχανικής κίνησης και επικεντρώθηκε κυρίως στον άνθρωπο, δηλαδή στις μηχανικές κινήσεις των χορογραφιών σε συνδυασμό με τα κοστούμια, έχοντας ως στόχο να ορίσουν το χώρο. Η μαριονέτα αποτέλεσε το καταλληλότερο μηχανικό υποκατάστατο του ηθοποιού, αφού ο ηθοποιός, όσο καλά και αν ήταν προετιμασμένος και εκπαιδευμένος, δεν μπορούσε να ταυτιστεί πλήρως με το ρόλο του. Τα δύο στοιχεία, το κοστούμι και η κίνηση του ηθοποιού- χορευτή, θεωρήθηκαν αναπόσπαστο μέρος του σκηνικού χώρου. Σε αντίθεση με το μπαουχάους, οι φουτουριστές δεν ανδιαφέρονταν να ορίσουν το χώρο, ούτε την σχέση του με τον άνθρωπο. Μέσα από τις παραστάσεις τους προσπάθησαν να εξυμνήσουν την αγάπη τους για τις μηχανές και για το τι μπορούσαν αυτές να κάνουν. 

Και στα δύο κινήματα, όμως, ο όρος μηχανή απευθυνόταν κυρίως στις κινήσεις των ηθοποιών, στα κοστούμια και στους ήχους. Αποτυπωνόταν δηλαδή ενδυματολογικά, κινησιολογικά και ηχητικά και όχι ως προς την κατασκευή των σκηνικών με την κυριολεκτική έννοια του όρου "μηχανή" και "μηχανισμός". 


anneza_vl


Σχετική Βιβλιογραφία:
  • "Η μηχανή στο σκηνικό χώρο - Φουτουρισμός και Μπαουχάους", Α. Βλαχάκη, Διάλεξη, Α.Τ.Ε.Ι., Ε.Α.Δ.Σ.Α. Αθήνα 2014.
  • "'Εννοιες της μοντέρνας τέχνης - από τον φωβισμό στο μεταμοντερνισμό", Ν. Σταγκος, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2010.
  • "Τι είναι σκηνογραφία?", Pamela Howard, Επίκεντρο, Θεσ/νίκη 2005.
  • "Εικαστικές και σκηνικές πρωτοπορίες - στο μισό του 20ου αιώνα", Β. Καραϊσκου, Παπασωτηρίου, 2009.
Σχετικά Video:

Δεν υπάρχουν σχόλια: